چند روز پیش مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش مفصلی به این نتیجه رسیده که سهم سفر از سبد دهک‌های پایین جامعه کم شده است. فقط در یک فقره آماری در میانه این گزارش آمده بود که تنها ۱۸درصد مستاجران امسال چمدان بسته‌اند و دل به جاده زده‌اند اما این شاخص‌ها در حوزه هزینه‌کرد فرهنگی هم چندان تعریفی ندارد. زندگی فرهنگی اغلب با هزینه همراه است و محصولات فرهنگی همچون فیلم، کتاب، سفر، پوشاک و… نیاز به هزینه دارد. شاخص هزینه‌کرد فرهنگی خانوار، نسبت جامعه را با صنایع فرهنگی پیش روی ما می‌گذارد.
به گزارش ثبات‌نیوز، جالب این‌که با وجودی که میانگین هزینه‌کرد فرهنگی خانوارهای ایرانی از نظر اسمی روند صعودی داشته و در سال ۱۴۰۱ به ۲۶۱ هزار میلیارد تومان رسیده اما نکته حائز اهمیت ارزش واقعی هزینه‌کرد بوده که کاهش یافته است.با احتساب تورم، میانگین هزینه‌کرد فرهنگی خانوارهای ایرانی از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱، روند نزولی داشته است. به‌طوری که سهم هزینه فرهنگی خانوار از سبدخرید آنها از ۱۱.۵ درصد در سال ۱۳۹۶ به ۹.۳ درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است. رشد ریالی بازار سینما، کتاب و موسیقی در سال گذشته، بیش از آن‌که ناشی از افزایش تعداد مخاطبان و میزان فروش باشد، ناشی از افزایش تورم بوده است. اتفاقی که برای سال جاری هم ضعیف‌تر شدن بازارهای فرهنگی را پیش چشم می‌گذارد. به‌عنوان مثال و بر‌اساس گزارش خانه کتاب و ادبیات ایران، سال گذشته، بالغ بر ۱۱۵ هزار و۱۴۱ عنوان کتاب منتشر شده که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۵.۸ درصدی داشته است. بدون پرداختن به محتوای عناوین منتشر شده، دقت بیشتر به آمار تفکیکی نشر، گویای این است که این افزایش بیشتر از آن‌که نشان‌دهنده بهبود انتشار کتاب در حوزه فرهنگ عمومی و بزرگسال باشد متأثر از تیراژ کتاب‌های کمک‌آموزشی بوده است. به‌عنوان مثال از اردیبهشت تا مرداد سال گذشته انتشار کتاب‌های کمک‌آموزشی نسبت به سال۱۴۰۱ از ۸۲ تا ۱۵۵درصد افزایش داشته است.همچنین به‌جز فروردین و اسفند ۱۴۰۲ که افزایش کتاب‌های کمک‌آموزشی به ترتیب رشدهای منفی ۲ و منفی ۱۵ درصدی را تجربه کرده، درسایر ماه‌های سال انتشار آنها بیش از ۲۲ درصد رشد داشته است. همین رویه به نوعی در حوزه‌های سینما و موسیقی با بلیت‌های ۹۰۰ هزار تومانی ادامه دارد. هرچه هست، تورم همه اجزا حوزه فرهنگ چه در بخش تولید و چه در بخش مصرف را تحت تأثیر قرار داده و به کاهش یا حذف کامل سهم آن از سبد خانوار منجر شده است.
