سیستان و بلوچستان سال‌ها درگیر خشکسالی با درجات مختلف بوده اما بارش‌های اخیری که رخ داد سبب شد رکورد میزان بارش در ۱۰ سال گذشته در استان شکسته شود و تپش نبض و زندگی در جای جای این منطقه شنیده شود.
به گزارش ثبات‌نیوز، بنا بر اعلام سازمان هواشناسی سیستان و بلوچستان، در سال زراعی جاری از ابتدای مهر‌ماه ۱۴۰۲ تا اول اردیبهشت ۱۴۰۳ میانگین بارش استان ۱۲۱.۸ میلی‌متر ثبت شده که ۴۹.۴ درصد بیشتر از میانگین بلند مدت این دوره است که بارش سال زراعی استان را مثبت کرده است.
همچنین استاندار سیستان و بلوچستان در خصوص جمع‌آوری روان‌آب‌ها و آبگیری سدهای استان افزود: ساخت سدهای پیشین، زیردان، کهیر، خیرآباد و ماشکید علیا نقش اساسی در کنترل سیلاب‌ها داشتند.
استاندار سیستان و بلوچستان تاکید کرد: سیل‌بندها، بندسارها و هوتک‌هایی که در این مدت ایجاد شد، کمک زیادی در مهار کنترل سیلاب‌ها داشتند.
وی با اشاره به نقش اساسی سدها در کنترل سیلاب‌ها بیان کرد: حجم بارندگی بی‌سابقه و بیش از ۲۷۰ میلی‌متر در این زمان کوتاه بود که کمترین مشکلات و خسارت‌ها را مشاهده کردیم.
کرمی ادامه داد: با توجه به پیش‌بینی‌های انجام شده و جلساتی که با وزیر نیرو داشتیم بخشی از ظرفیت این سدها تخلیه شده بود و آمادگی لازم برای کنترل سیلاب را داشتیم.
وی با اشاره به ظرفیت ۱۷۵ میلیون متر مکعبی سد پیشین و ۲۱۷ میلیون متر مکعبی سد زیردان گفت: بر اساس پیش‌بینی انجام شده بخش عمده این سدها تخلیه و در کنار سیل‌بندها و بندسارها آمادگی کنترل سیلاب ایجاد شده بود.
استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به آبگیری سد کهیر در سال گذشته افزود: این سد کمترین حجم آب حدود ۵۰ میلیون متر مکعب را دارا بود و با توجه به ظرفیت ۳۸۰ میلیون متر مکعبی این سد و با شروع و شدت بارندگی و حجم ورودی آب که بیش از ۹۳۰۰ متر مکعب بود، کنترل شد.
وی با بیان اینکه در نبود سد کهیر کنارک، کهیر و روستاهای اطراف آن آسیب و مشکلات بزرگی را متحمل و به زیر آب می‌رفتند، ادامه داد: با توجه به حجم سنگین آب بخش‌های کشاورزی، سیل‌بندها و بندسارها دچار مشکل و خسارت‌های سنگینی شدند و اگر سد کهیر نبود این خسارت‌ها چندین برابر می‌شد.
نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان نیز در خصوص وضعیت سیلاب و کم‌آبی در استان گفت: در این ایام، شاهد باران رحمت الهی در استان هستیم و بارندگی‌های خوبی داشتیم که البته در جنوب سیستان و بلوچستان، سیلاب موجب سختی و گرفتاری برخی از هموطنان شد و خسارت‌هایی هم در پی داشت.
آیت‌الله مصطفی محامی بر لزوم رسیدگی سریع و امدادرسانی به هموطنان گرفتار سیل تأیید کرد و افزود: بنده به مدت پنج سال است که در جایگاه نمایندگی مقام معظم رهبری به استان آمدم و از همان سال اول، سیل و بارندگی در کنارک و جنوب استان داشتیم و بنده همان موقع عرض کردم باید برای پیشگیری فکر کنید و هزینه‌های جبران خسارت را برای پیشگیری هزینه کنیم که از آن روز پنج سال است می‌گذرد و هر سال بارندگی و خسارت داریم و هر سال باید به دنبال هزینه جبران خسارت برویم.
نماینده ولی‌فقیه در سیستان و بلوچستان در گفت: در دستگاه‌های مربوط به بحث آب، مهار آب و توزیع آب در استان ضعف مدیریت، سوءتدبیر، کم‌کاری و ترک فعل و تخلف فراوان است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کنارک نیز در این زمینه با اشاره به هدر‌رفت سالانه میلیاردها مترمکعب آب از طریق رودخانه‌های فصلی مناطق مختلف جنوب سیستان و بلوچستان، خواستار تسریع در ساخت بندسارها، اجرای هوتگ، مطالعه احداث سد بر روی رودخانه فصلی از سوی وزارت نیرو شد.
عیسی قاضی تصریح کرد: استحصال سیلاب برای انجام کشاورزی سنتی در زمان‌های قدیم در بسیاری از مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران رواج داشته که درک عمیق زیست‌مندان آن بوم ناحیه‌های کم‌آب و بی‌آب را از اهمیت آب در استمرار زندگی‌شان نشان می‌دهد.
وی خاطرنشان کرد: ساخت بند سار متکی به دانش بومی است که با ایجاد شغل و درآمد کافی نقش مهمی در ماندگاری روستاییان در روستا را دارد.
قاضی گفت: کشت آبی در شهرستان کنارک پنج هزار هکتار و کشت دیم ۲۰ هزار هکتار هست که بیشتر به کشت علوفه دام به‌ویژه سورگم و ماش تعلق دارد.
همچنین چندی پیش علی‌اکبر محرابیان در جریان بازدید از مناطق سیل‌زده استان سیستان و بلوچستان افزود: حجم بارش‌هایی که در استان انجام شده، در برخی از نقاط معادل دو سال و نیم سال بوده و شدت بارش‌ها نیز بالا بوده، در نقاطی در حدود ۲۰ روز شاهد بیش از ۴۰۰ میلی‌متر بارندگی بودیم، این در حالی هست که متوسط بارش سالانه کشور حدود ۲۴۰ میلی‌متر و متوسط بارش این نقاط زیر ۱۵۰ میلی‌متر است.
محرابیان اظهار کرد: تقریباً معادل دو سال نیم سال بارش طی چند روز انجام شده و در این شرایط مهار آب باید از طریق رودخانه‌ها و ساماندهی انهار انجام شود، در منطقه تعداد قابل توجهی سد داریم که این سدها کمک شایانی را در مهار سیلاب‌ها داشته‌اند.
وزیر نیرو گفت: در مناطقی دبی ورودی به سد حدود سه هزار مترمکعب بر ثانیه بود اما سدها این سیلاب سهمگین را مهار و از خسارت‌های سنگین جلوگیری کردند.
وی گفت: برای مهار کامل آب‌ها باید طرح جامعی را بررسی کرده و در دستور کار قرار دهیم، در این زمینه حدود سه سد را در مرحله مطالعه داریم که امید است هرچه سریع‌تر اجرایی شود، این بارش‌ها نعمت الهی است و مهار آن با اشتغال، توسعه کشاورزی، بهره‌مندی مردم از آب شرب گوارا همراه خواهد شد.
محرابیان خاطرنشان کرد: خوشبختانه آب‌های این منطقه با توجه به ساختار زمین‌شناسی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و امید است بتوانیم با تأمین اعتبار سلسه سدهای این استان را افزایش دهیم.
همچنین سخنگوی صنعت آب کشور با بیان اینکه اگر زیرساخت‌ها و سدها نبود، در بارندگی‌های اخیر در سیستان و بلوچستان با یک فاجعه روبرو بودیم، گفت: با منابع آب ذخیره شده از فعالیت سامانه‌های بارشی، کمبود آب مناطق تحت پوشش شبکه انتقال آب سدها اعم از شرب و کشاورزی در این استان به مدت چهار سال رفع شد.
